Pravişte(Mübadele Bölgeleri-16)

Drama sancağına bağlı Pırnar Dağı eteğinde ve büyük bir bataklığın yanında bir kaza merkeziydi. Kaza merkezi 2000 nüfusa sahipti. Kaza, 40 köyden ibaret olup, İslam, Kıpti ve Rum olmak üzere 25.000 nüfusu vardı. Üretimi; tütün, bal, ipek ve meyveden ibaretti. Kaza dahilinde 25 cami, 7 kilise, 41 mektep, 3 medrese ve 1400 hane mevcuttu. Praviştalı mübadillerin büyük çoğunluğu Ege Bölgesi’ne iskân edilmiştir. Günümüzde Pravişte, Doğu Makedonya ve Trakya Bölgesi Kavala iline bağlı bir belediye statüsündedir.

Sarışaban(Mübadele Bölgeleri-15)

Drama

Sancağına bağlı bir kaza merkeziydi. Kasaba, Çal Dağı’nın eteklerinden başlayarak Ege Denizine kadar uzanan sulak ve verimli bir ovada kurulmuştur. Sarışaban’a bağlı köylerin bir kısmı Çal Dağı’nın yamaçlarında bulunur. Karasu Nehri Kazayı kuzeyden güneye geçer ve sahile doğru bir kaç kol oluşturur. Sarışaban’ın verimli arazisinde pamuk ve tütün yetiştirilmesiyle birlikte her türlü tahıl ürünleri de yetiştirilmeye müsaittir. Çal Dağı’nın eteklerinde kurulan köylerde halk hayvancılık ve arıcılıkla geçimini sağlıyordu. Yazılı kaynaklarda Mübadele öncesinde Sarışaban’ın meralarında 15560 baş sığır, 690 baş at ve eşek, 100.000 kadar koyun ile 40.000 keçinin beslendiği belirtilmektedir. 1900 yılının başlarında kaza sakinlerinin 20.000 kişi olduğu, bunun bir kaç yüzü dışında tamamının Müslüman olduğu bilinmektedir. Kazada 80 kadar mektep ve bu mekteplere devam eden iki bini aşkın öğrenci vardı. Sarışabanlı mübadiller tütün ekim bölgeleri olan, Samsun ve Ege Bölgesi’ne iskan edilmiştir. Günümüzde Sarışaban, Doğu Makedonya ve Trakya Bölgesi Kavala iline bağlı bir belediye statüsündedir.

Kavala(Mübadele Bölgeleri-14)

Kavala, Drama Sancağının Ege Denizi sahilindeki bir kazasıydı. Küçük bir kasabayken 19. yüzyılın ortalarında Drama Sancağında yetişen ve işlenen tütünlerin Kavala Limanı’ndan ihraç edilmesi kasabayı geliştirmiştir. O yıllarda yerleşim, tarihi kalenin çevresinde yoğunlaşmıştı. Kavala’da Kanuni Sultan Süleyman döneminde yapılan su kemeri sapasağlam ayaktadır. Kavala, eski Mısır Valisi Mehmet Ali Paşa’nın memleketidir. Onun tarafından bir mühendishane, bir medrese-i hayriye, bir kütüphane ve imaret inşa ettirilmiştir. Taşoz Adasının geliri bu imarethaneye ve medreseye tahsis edilmiştir.

2007 yılında restore edilen imarethane ve medrese turistik bir otele dönüştürülmüştür. Osmanlı döneminden kalma iki camiden biri olan İbrahim Paşa Camii yapılan tadilatlarla kiliseye çevrilmiştir. 1900’lü yılların başında Kasaba içerisinde 5357 nüfus, 1627 hane, 374 dükkan, 221 mağaza, 29 kahve, 29 fırın, 3 otel, 6 cani, 3 dergah, 3 kilise, 1 havra ve 2 mektebin varlığı bilinmektedir. Kaza dahilinde 25 kadar köy ve çiftlik vardı. Nüfusu 15733 kişiydi. Kavalalı mübadiller, Samsun ili, Trakya ve Ege Bölgesinde tütün yetiştirilen bölgelere iskan edilmişlerdir.Günümüzde Kavala, Doğu Makedonya ve Trakya

Bölgesi’ne bağlı bir il merkezidir.

Drama Sancağı(Mübadele Bölgeleri-13)

Drama Sancağı
Drama, Selanik Vilayetinin 3. Sancağıydı. Egnatia yolu üzerindedir. Osmanlı yönetimi döneminde Drama Sancağı; Drama merkez kazası, Kavala, Pravişte, Sarışaban ve Ropçoz kazalarından oluşmaktaydı.

  Drama Merkez Kazası

Kentin eski adı Drabescok olup Osmanlı kaynaklarında geçen Drama adı bu isme dayanır. Kentin ne zaman kurulduğu bilinmemekle birlikte tarihinin Makedonya Krallığı dönemine kadar uzandığı anlaşılmaktadır. Bu görüşü doğrulayacak şekilde kentin güneyinde tarihi Filippi Krallığı’nın kalıntıları mevcuttur. Kent, Bozdağ’ın eteklerinde kurulmuştur. 19.yy ortalarından itibaren Drama bir tütün kenti olmuştur. Kırsal alanda en önemli geçim kaynaklarından biri tütün üretimiydi. Drama Sancağında üretilen tütünler kent merkezindeki atölyelerde işleniyor ve Kavala Limanı’ndan ihraç ediliyordu. Halkın diğer önemli bir geçim kaynağı ise pamuk üretimi ve çadır bezi dokumacılığıydı. Osmanlı ülkesinin her yanına çadır bezleri buradan gitmekteydi. Kentin içindeki Karpuzkaldıran (Aya Varvara) kaynak suyunun çevresinde halen ayakta olan eski tütün işleme atölyeleri ve zenginlerin konakları yer almaktadır. Drama Sancağında nüfusun büyük çoğunluğu Türklerden oluşuyordu. Şemseddin Sami Kamus’l Alam’da “Ahalisinin kısm-ı azamı Müslim ve kusuru Rum ve Bulgar vesairedir” diyor. 20. yy. başlarında Drama’yı ziyaret eden seyyah Abbott izlenimleri de aynı doğrultudadır. Abbott, reji idaresinde çalışan birkaç yabancı ve 130 kadar Yunan ailenin dışında geri kalan nüfusun tamamının Müslümanlardan oluştuğunu bildirmektedir.1859 yılında Drama Sancağında etnik yapıya göre nüfusun dağılımı şöyledir. Müslüman: 210.000, Rum-Bulgar Hiristiyan: 30.000, Çingene: 15.000, Yahudi, Ermeni, Arnavut: 1000. 1878 yılında Drama Sancağında nüfusun Müslüman ve Hıristiyan olarak dağılımı ise şöyledir: Müslüman: 270.998, Hıristiyan: 43.549 Evliya Çelebi, Drama’da Bey Camii (Drama Kalesi içinde), Atik Camii (Beyazıd Camii),Molla Camii, Ak Mehmet Ağa Camii, Büyük ve Küçük Tekke Camileri ve 7 tane mahalle mescidinin varlığından söz eder.Bu camilerin içinden sadece Beyazıd Camii, Ayios Nikolaos Kilisesi olarak varlığını sürdürmektedir. Drama’da mübadeleden önce Kâinat adlı bir gazete çıkıyordu.Mübadele’de Drama kent merkezine yakın olan yerleşim yerlerinde yaşayan mübadiller tren yolunu kullanarak Türkiye’ye gelmişlerdir. Drama mübadillerinin tütüncü olanları Ege Bölgesi ve Samsun’a, çiftçiler ve hayvancılıkla geçinenler ise daha çok Trakya ve Marmara Bölgesi’ne iskân edilmişlerdir. Günümüzde Drama, Doğu Makedonya ve Trakya Bölgesi’ne bağlı bir il merkezidir

.

Nevrekop(Mübadele Bölgeleri-12)

Selanik Vilayetinin, Siroz Sancağında bir kaza merkeziydi. Kasabanın yirmi mahallesinde 1434 hanede 5636 nüfus yaşıyordu. Kasabada 598 dükkan, 12 han, 12 cami, yedi dergah, iki kilise yedisi İslam, ikisi gayri Müslim mektep ile bir hükümet konağı, bir kışlay-ı hümayun, iki hastane vardı. Arazisi münbit (verimli) mahsuldar olarak yulaf, çavdar, mısır, hububat vesaire ve tütün ve elma ve armut ve sair meyvelerle sebzeler hâsıl olur. Tütünleri pek nefis olup senevi (yıllık) on bin lira kadar bir ticaret bırakırlar. Şarapçılık ve ipekçilik ticareti dahi var ise de o kadar ehemmiyetli değildir. Kaza sınırları içinde beş yüz kadar el tezgâhı ile yıllık tahminen on bin top pamuk bezi, on bin arşın aba üretiliyordu. Kazada senelik otuz bin kadar tezgâh tarağı imal ediliyordu. Üretilen tekstil ürünlerinin büyük kısmı kaza dışına gönderiliyordu. Kazada senede üç defa panayır kurulurdu. Biri kasabanın içinde kurulan panayır, ikincisi Haralis Panayırı, üçüncüsü ise Dere Panayırıydı. Balkan Savaşı sonrası yapılan sınır düzenlemelerinde Yukarı Nevrekop Bulgaristan, Aşağı Nevrokop ise Yunanistan sınırları içinde kalmıştır. Yukarı Nevrekop’un adı 1951 yılında Gotse Delçev olarak değiştirilmiştir. Yunanistan sınırları içinde kalan Aşağı Nevrekop (Kato Nevrokopi) günümüzde Doğu Makedonya ve Trakya Bölgesi Drama iline bağlı bir belediye statüsündedir.

Zihne(Mübadele Bölgeleri-11)

Zihne, Serez Sancağının bir kazasıydı. Kaza merkezi Zilhova kasabasıydı. 1375 yılında Gazi Evrenos tarafından fethedilmiştir. Zilhova’da 2411 nüfus ve 535 hane, 80 han, 90 dükkân, 3 cami, 1 medrese, 1 tekke, 1 kilise, 3 mektep, birer hükümet konağı, telgrafhane ve kışla vardı. Kazanın nüfusunu çoğunluğu Müslümanlar olmak üzere Bulgarlar, Rumlar ve Kıptiler oluşturuyordu. Kaza nüfusu 37.000’den fazlaydı. Zihne’nin kâsesi ve bardağının çok meşhur olduğunu şu beyitten anlıyoruz: “Her şehrin bir beğenileni var Zihne’nin bardak Serez’in güzeli çoktur evleri çardak” Kaza genelinde 25 cami, 8 mescit, 1 medrese, 1 dergâh, 3 kilise, 1 rüşdiye, 18’i İslam ve 22 Rum mektebi ile 447 dükkân, 20 han, 3 hamam, 22 mağaza, 102 değirmen, 15 fırın ve bir fabrika vardı. Köy ve çiftlik sayısı ise 23 adetti. Günümüzde Zilhova kasabası yıkıntı halindedir. Ahalisi eski kasabanın 10 km güneyinde Nea Zihna kasabasını kurmuştur. Günümüzde Zihne (Nea Zichni) Orta Makedonya Bölgesinin ve Serez iline bağlı bir belediye statüsündedir.

Demirhisar(Mübadele Bölgeleri-10)

Demirhisar, Serez Sancağına bağlı kaza merkeziydi. Adı yakınından bulunan bir demir madeninden gelmektedir ki Yunanca adı olan Sidirokastro da aynı anlamdadır. Kasaba 10 mahalleden oluşuyor ve 3366 nüfusu barındırıyordu. 1900 yılına gelindiğinde kasaba içinde 721 hane, 294 dükkan, 6 cami, 1 dergah, 4 medrese, 5 mektep, bir kilise ve birer adliye ve mülkiye daireleri ile telgrafhane bulunuyordu. Kazanın 80 köyü vardı.Ahalisi, ziraatçilik, bağcılık ve ipekçilik ile geçinirdi.Kazanın İspatova ve Kruşova köylerinde Hıristiyanlara mahsus panayırlar kurulurdu. Kazada cilt hastalıklarına iyi gelen ve geliri “maarif sandığına” aktarılan iki ılıca mevcuttu. Bu ılıcalar günümüzde de hizmet vermektedirler. Demirhisar mübadillerinin çoğunluğu Adana ve Mersin illerine iskan edilmişlerdir. Günümüzde Demirhisar (Sidirokastro) Orta Makedonya Bölgesinin ve Serez iline bağlı bir belediye statüsündedir.

Batı Trakya İle İlgili Çalışmaların Bazıları

BATI TRAKYA TÜRK CUMHURİYETİ DEVLETİ

YAYINLAR / TEZLER / ÇALIŞMALAR

 

Kader Özlem'in “Batı Trakya Türk Cumhuriyeti” çalışmasındaki

kaynaklardan bir kısmı:                                      l

• AYDINLI Ahmet, Batı Trakya Faciasının İç Yüzü, Akın yay., İst.1971.

• BATIBEY Kemal Şevket, Batı Trakya Türk Devleti, Boğaziçi Yayınları, İst.1978.

• Batı Trakya’nın Sesi, Sayı: 65, Ağustos 1988.

• BIYIKLIOĞLU Tevfik, Trakya’da Milli Mücadele, Cilt I, II. Baskı, TTK yay., Ank.1987.

• GÜNDAĞ Nevzat, Garbi Trakya Hükümet-i Müstakilesi, Kültür ve Turizm Bak. yay. Ank.1987.

• ÖZKAN Tuncay, Mit’in Gizli Tarihi, Alfa yay., İst.2003.

• YALÇIN Soner, Teşkilatın İki Silahşörü, Doğan Kitap, İst. 2001.

Manastır Vilayeti Kozana Sancağı Kayalar Kazası-HAYDARLI Köyü'nden Gelenlere Ait Kayıtlar

 1924 yılında mübadele ile Türkiye'ye gelen ve tasfiye talepnamesi veren Haydarlı köyü'nden gelen kişiler şunlardır:

İsim

Raif oğlu Ferit Ağa ve biraderi Refik . Kavala Yeni Mahalle'de

Hüseyin oğlu Abdullah

Kahraman (Trebişte'ye nakl: Haydarlı'da su değirmeni hissesi var.)

Hasan Efendi kızı Tevfika (Molla Ademoğlu)

Hüseyin oğlu Bekir

Hacı Hüseyin oğlu İbrahim .

Hacı Hasbi oğlu Kahraman .

Hacı Hüseyin oğlu Yakub .

Hacı Hasbi oğlu İbrahim . Turgutlu'da

Hacı Yakub oğlu Hacı Ahmet ve eşi Salih kızı Ayşe (Kuşadası Şirince köyü iskan) .

Hüseyin oğlu Bekir

Raif Efendi çocukları Ferit ve Refik (Ödemiş Mustafa Kemal Mahallesi'nde)

Kırcıoğullarından Abdullah kızı Fatma (Yozgat’ta iskan)(Kırcıoğlu)

Hacı Hasbi oğlu Niyazi (Hacı Hasbi Efendizadeler)

Ali oğlu Bekir .

Bekir oğlu Yusuf .

Emin oğlu Şefik (Koca Kerimler)

Yaşar oğlu Ali .

Hamit kızı Emine .

Adem oğlu Refik .

HAYDARLI KÖYÜ VAKFI

Salih kızı Saliye .

Müslim oğlu Ethem Efendi .

Hamit kızı Hatice .

Şaban oğlu Halit .

Hüseyin oğlu Talip .

Recep oğlu Ali Rıza .

Ahmet oğlu Necip .

Ahmet oğlu Cemal .

Ahmet oğlu İlyas .

Ahmet oğlu Recep .

Hüseyin oğlu Ahmet .

Abdürrahim oğlu Hasan (Kırcaoğlu)

Sadullah oğlu Ömer .

Hüseyin oğlu Abdullah .

İsmail oğlu Hasan .

Yusuf oğlu İsmail .

Koca Ali oğlu Mustafa .

Salih oğlu Adem .

Salih oğlu Ali .

Nebi oğlu Abdurrahman .

Mehmet oğlu Hüsnü .

Hüseyin oğlu Hamit .

Bekir oğlu Hüseyin .

Emin oğlu İzzet .

Hüseyin oğlu Sami .

Abdurrahman oğlu Mero/ Merd .

Mustafa oğlu Hüseyin .

Hızır oğlu Kamil .

Yusuf oğlu Azim .

Sadullah oğlu Kerim ve Ahmet kızı Hafize .

Mahmut kızı Ayşe ve Osman oğlu Kamil .

Hacı Hasbi oğlu İbrahim .

Hacı Hasbi oğlu Abdurrahman .

Eşref oğlu Samiyüddin .

Abdurrahman oğulları Süleyman ve Efrahim

Abdurrahman oğlu İlyas .

Hacı Hasbi oğlu Kahraman .

Kahraman kızı Ayşe .

Kahraman oğlu Arif .

Hacı Hasbi Efendi oğlu Niyazi .

Abdullah oğlu Bahaddin .

Bekir oğlu Mümin .

Recep oğlu Ramazan .

Bayram oğlu Abdül .

Salih oğlu Selami .

Mahmut kızı Hanife .

Salih oğlu Kamil .

İsa oğlu Resmi .

Muharrem oğlu Kadif .

Muharrem oğlu Hakkı .

Muharrem oğlu Kadir .

Habil oğlu Veli .

İbrahim oğlu Yusuf ve Recep .

Şaban oğlu Bayram .

Şaban oğlu Mahmut .

İdris oğlu Kerim .

Mehmet oğlu Salih .

İsa oğlu Fehmi .

Yusuf ve annesi Zeynep Hatun .

Mehmet oğlu Nazmi .

Mehmet oğlu Derviş .

Mümin oğlu Ramazan ve eşi Döndü .

Halim oğlu Sevaid (suad) .

Hasan oğlu Şaban .

Emrullah oğlu Salih .

Nazif oğlu Recep .

Mustafa oğlu Hasbi .

Hacı Kamil oğulları Mustafa ve Zekeriya .

Hacı Kamil eşi ve kızı Ayşe .

Mustafa oğlu Hacı Kamil .

Kazım oğlu Sakıp .

İsmail oğlu Kazım .

Şuayb oğlu Halim .

Sülü oğlu Salim .

Hüseyin oğlu Şaban .

Recep oğlu Ali .

Yakub oğulları Mustafa, Ziya, İsmail .

Mustafa oğlu Yaşar .

Nasuh oğlu Yusuf .

İsmail oğlu Nasuh .

Kadir oğlu Mustafa .

Kadir oğlu Şevki .

Ahmet oğlu Şaban .

Ahmet oğlu Adem (Akçaoğlu)

İlyas oğlu İsmail .

Arif oğlu Elmas .

İbrahim kızı Ayşe .

Recep oğlu Muharrem .

Hamdi, Üzeyir, Ayşe .

İslam oğlu Necip .

Necip oğlu Nazmi .

Muhtar oğlu Muharrem .

Hasan oğlu Halit .

Mehmed Ali oğlu Zeynelabidin .

Hüseyin oğlu Mehmet Ali .

Hasbi oğlu Mümin .

Haremi oğlu Hüseyin .

Şehabeddin oğlu Aziz .

Sait oğlu Acem .

Sait oğlu Ahmet .

Ahmet oğlu Muhtar .

İsmail oğlu Beytullah .

Mustafa oğlu Tevfik .

İsmail oğlu İbrahim .

İsmail oğlu Recep .

Ali Osman oğlu Emrullah .

Bilal oğlu Ramazan .

Süleyman oğlu Ahmet .

Murat oğlu Ali .

Musa oğlu Mümin .

Musa oğlu Nazmi .

Musa oğlu Osman .

Ali oğlu Salih .

İsmail oğlu Mehmet .

Mümin oğlu Hasan .

Celaleddin oğlu Rasim .

Celaleddin oğlu Muhiddin .

Yakub oğlu Vahit .

Yaşar oğlu Mümin .

Salih oğlu Abdurrahman .

Abdurrahman oğlu Mümin .

Mehmet Ali oğlu Ramazan .

Ali oğlu Salih .

Selahaddin ? oğlu Hasan .

Molla Kadir oğlu Kadir .

Ramazan oğlu Mahmut .

Mümin oğlu Abidin .

Mümin oğlu Osman .

Recep oğlu Salim .

Bilal oğlu Akif .

Ruşen oğlu Mümin .

Veli oğlu Salih .

Mümin oğlu Kadir .

Mümin oğlu Nazif .

Recep kızları Gülbeyaz ve Hamide .

Mümin oğlu Rahim .

Fettah oğlu Hüseyin .

Fettah oğlu Ahmet .

Süleyman oğlu Hacı Hasbi .

Elmas oğlu Mümin .

İbrahim kızı ve Ali ve eşi Ayşe .

Şaban oğlu Cavit .

Abdürrahim çocukları Ramazan ve Sevdiye .

Zekeriya oğlu İbrahim ve Ali oğlu Yusuf .

Hüseyin kızı Nazlı .

Mümin oğlu Hüseyin .

Şehabeddin oğlu Hasan .

Şehabeddin oğlu Aziz .

Mehmet oğulları Şaban, Mehmet, Selim ve Hüseyin .

Arif oğlu Mahmut .

Selim oğlu Elmas .

Selim oğlu İzzet .

Selim oğlu Abdülkerim .

Celaleddin oğlu Ahmet .

Celaleddin oğlu Abdülmümin .

Celaleddin oğlu Mümin .

Celaleddin oğlu Mehmet .

Celaleddin oğlu Mustafa .

Azize kızı Nedime .

Raif oğlu Ferit ve Refik (İzmir Ödemiş iskan)

Abdullah oğlu Hafız Cavit (Kırcaoğlu)

Servet oğlu Sami ve Mustafa oğlu Sabri .

Mustafa oğlu Sabri ve annesi Mustafa kızı Hakime .

Yusuf oğlu Mehmet .

Yusuf oğlu Ramazan .

Bekir oğlu Mehmet .

Bekir oğlu İsmail .

Bekir oğlu Kamil .

Adem oğlu Mümin (Molla Ademoğlu)

Adem oğlu Hüseyin (Molla Ademoğlu)

Ali Osman oğlu Muhittin .

Hamit oğlu Abdülvehhab .

Yusuf oğlu Zülfikar .

Yusuf oğlu Selahaddin .

Yusuf oğlu İbrahim .

Osman oğlu Hüseyin .

Abidüddin, Ayşe ve anneleri .

Ali oğlu Kamil ve Mümin kızı Mümine .

Osman oğlu Kadir .

Zülfikar oğlu Abuş .

Hasan oğlu Şaban (Hacıoğlu)

Murtaza oğlu Derviş .

Ahmet oğlu Musa .

Ali oğlu Ahmet .

Abdülmuin oğlu Ahmed Şükrü .

Hayreddin oğlu Abdülmümin .

Yakub kızı Münire (Hacı Beycan ailesi)

Necip oğlu Hacı Beycan (Kırcaoğlu)

Necip oğlu Tevfik (Kırcaoğlu)

Yasin oğlu Mehmet .

Osman oğlu Vacit .

Zennun oğlu Hasan .

Yaşar oğlu Ali .

Mustafa oğlu Sadullah .

Recep oğlu Saadet .

Kadir oğlu Mümin .; Karaferye'de ikamet

Şehabeddin oğlu Murtaza .

Hasan oğlu Hamit (Madanlar veya Madaslar)

Hasan oğlu Recep (Madanlar) Haydarlı Aşağı mahalleden

Nasuh oğlu Necip .

Osman oğlu İbrahim .

Sabit'in çocukları Arife, Fatma, Kadriye, Mustafa .

Hasan kızı Cevriye .

Hasan oğlu Arif .

Hasan oğlu Mahmut .

Zülfü oğlu Kıymet .

Hacı Ali oğlu Yusuf .

Hacı Ali oğlu Osman .

Yusuf oğlu Osman .

Süleyman oğlu Mehmet .

Kuzman kızı ve Hayrettin eşi Üftade kıpti

Dalyan oğlu Ali Koç . kıpti

Dalyan oğlu İsmail .

İskender oğlu Müştak .

Sait Ali kızı ve Maluk Osman eşi Münire .

Yaşar oğlu Yaşar .

Feyzullah oğlu Hamit .

Nasuh oğlu Latif .

Hamit oğlu Recep .

Molla Velioğlu Ahmet .

Mustafa oğlu Abdül .

Ali Rıza oğlu Nuh .

Mahmut oğlu Mustafa ve Hüseyin oğlu Ahmet .

Yakub oğlu Muhiddin .

Eyüb oğlu Şerafeddin .

Cemi (Cemil) oğlu Nabi .

Kadir oğlu Dilaver .

Halim oğlu Ömer .

Hamit oğlu Faik .

İsmail oğlu Musa .

İsmail oğlu Şaban .

Aliboz ? oğlu İbrahim .

Bayram oğlu Ali .

Bayram oğlu Süleyman .

Elmas oğlu Rıfat .

Zennun oğlu Hasan .

Bekir oğlu Salim .

Hayreddin oğlu Osman .

Abidin oğlu Faris .

Tahir oğlu Halim .

Yusuf kızı Zeliha (şemseddin'in zevcesi) .

Hamit oğlu Şemseddin .

İsa oğulları Süleyman ve Ahmet .

Mehmet oğlu Süleyman .

Halim oğlu Hacı Osman .

Salih ve Ayşe evlatları Nihat, Kadime, Hatice, Mehdiye ve Mukaddes

Ali oğlu Abdülhamid .

Hacı Ali oğlu Abdülaziz'in oğlu Ali Rıza ve kızkardeşleri Lütfiye ve Kadriye

Hacı Ali oğlu Abdülaziz .

Hacı Ahmet kızı Ayşe .

Yakub oğlu Hacı Ahmet .

Recep Bey oğlu Resul .

İsa Bey oğlu Kerim .

Mustafa oğlu Üzeyir .

Ali Bey oğlu Mümin .

Ali Bey oğlu Hamit .

Salih Bey oğlu Ahmet .

Adem oğlu Merdan .

Nasuh oğlu Mümin .

Hayreddin oğlu Salih ve Seyfeddin oğlu Necip .

Hasan oğlu Mümin .

Zübeyir oğlu Abdullah .

Mehmet Ali oğlu Salih .

Mehmet Ali oğlu Zübeyir .

Salih oğulları Murtaza, Ali, Recep, Mümin .

Hamit oğlu Mehmet .

Hamit oğlu İbrahim (Kırcıoğlu)

Hamit oğlu Abdullah (Kırcıoğlu)

Mahmut Çavuş oğlu Mehmet Emin .

Şaban oğlu Hüseyin .

Ahmet oğlu Salim .

Hamit oğulları Hüseyin, Şaban, Bayram ve Mümin .

Ahmet oğlu Abbas .

Kamil kızı Safiye (İmamoğlu) karaağaç

Florina(Mübadele Bölgeleri-8)

Manastır Vilayet ve Sancağına bağlı bir kaza merkeziydi. 1387 yılında Osmanlı İdaresine girmiştir. 1912 Balkan Savaşı sırasında önce Sırpların sonra da Yunanlıların eline geçmiştir. Osmanlı yönetimi döneminde Kasabada 1274 hane ve 9154 nüfus vardı. Florina kazasına, Rudnik, Nevaska ve Veştran nahiyeleriyle 76 köy bağlıydı. 1906 – 1908 yılları arasında Florina’da kaymakamlık yapan Tahsin Uzer geniş çaplı bir imar faaliyetine girişmişti. Bu dönemde Uzer tarafından, askeri hastane, hükümet konağı, Jandarma tabur dairesi, cezaevi, posta ve telgrafhane ile biri kızlar için olmak üzere sanat okulları inşa ettirmiştir. Osmanlı döneminden günümüze, Gazi Evrenos Bey’in oğlu Yakup Bey’in yaptırdığı caminin minare kaidesi, bir hamam, hükümet konağı ve Florina Çayı boyunca sıralanmış Gazi (Gazi Yakup) Mahallesinde bazı eski evler kalmıştır. Bazıları restore edilmiş, bazıları da restore edilmeyi beklemektedir. Osmanlı yönetimi döneminde ahalisi Müslüman ve Hıristiyan olarak 30.000 kişiydi. Tren hattının inşasından sonra kasabada büyük gelişmeler olmuştur. Viran Dağlar, Makedonya 1900 ve Tütün Zamanı isimli kitapların yazarı Necati Cumalı Florina doğumludur. Florinalı mübadiller çoğunlukla Ege Bölgesi’ne iskân edilmişlerdir. Florina kenti, günümüzde Yunanistan’ın Batı Makedonya Bölgesine ( Periphery) bağlı bir il (Nomos) statüsündedir.

Serez Sancağı(Mübadele Bölgeleri-9)

Siroz Sancağı, Serez merkez kazası ile Menlik, Zihne, Razlık, Petriç, Demirhisar, Cuma-i Bala ve Nevrekop kazalarını kapsamaktaydı. Günümüzde Menlik, Razlık, Petriç, Cuma-i Bala ve Nevrekop kazalarına bağlı yerleşim yerlerinin büyük çoğunluğu Bulgaristan sınırları içindedir. Nevrekop kazasının Yunanistan sınırları içinde kalan yerleşim yerlerinin ahalisi ise mübadelede Türkiye’ye gelmiştir. Serez, Selanik Vilayetini oluşturan üç sancaktan birisi ve aynı adlı sancağın merkeziydi. Bu kente, Avrupalılar Sere ya da Sentis, Osmanlı döneminde Siroz derlerdi. 1383 yılında Gazi Evrenos Bey ve Çandarlı İbrahim Paşa tarafından Osmanlı egemenliğine giren kent savaşmadan teslim olmuştur. Bu nedenle kentin eski sakinlerinin oturduğu kale içine Müslüman yerleştirilmemiş, kiliseler camiye çevrilmemiştir. Müslümanlar kale surları dışındaki mahallelerde yaşıyorlardı. Serez camilerinin tümü Fetihten sonra inşa edilmiştir. 1900 yılı itibariyle kentin nüfusu, 11027 erkek 10585 kadın olmak üzere toplam 21602 kişiydi. Kentteki 55 mahallenin 25’inde Türkler yaşıyordu. Sancak nüfusunun %39’u Müslüman, %37’si Bulgar, %21’i Rum’du. Kent merkezinde 4389 hane, 43 han, 1115 dükkan, 21 kilise, 29 cami, 15 dergah, 2 havra, 11 medrese, 23 mektep, 1 kütüphane, 100 havlu dokuma tezgahı, 1 buharlı pamuk fabrikası vardı. Her yıl şubat ayında açılan panayırı ve yayları ile ünlüydü. Serez tarihinde öne çıkan isim Şeyh Bedrettin’di. Bedreddin’in türbesi Orta Mezarlık adlı Türk mezarlığındadır. Mezarlık Tekkesi denilen Bedreddini Tarikatının Tekkesi bu Türbenin yanındaydı. Bedreddin’in na’şı mübadele sırasında Serez Mübadele Komisyonu tarafından İstanbul’a getirilmiş ve 2. Mahmut Türbesi haziresine defnedilmiştir. Serez, İttihat ve Terakki Cemiyeti’nin önemli merkezlerinden birisidir. Mübadele öncesi ve sonrasında rol oynayan önemli bir isim de Serezli Mehmet Esat Bey dir.

Mehmet Esat Bey, tiyatro sanatçısı Metin Serezli’nin babasıdır. Bugün Serez’de kötü durumda olmakla beraber Osmanlı dönemine ait Mehmet Bey Cami, Mustafa Bey Cami, Zincirli Cami (Selçuk Sultan Camii), Vilayet Binası gibi mimari örnekleri görmek mümkündür. Ayrıca 1485 yılında Çandarlı İbrahim Paşa tarafından yaptırılan Bedesten arkeoloji müzesi olarak kullanılmaktadır.

Arazisinde kaliteli tütün ve pamuk yetiştirilirdi. Selanik’ten sonra bölgenin en önemli ticaret ve kültür merkeziydi. 1757 yılına kadar gümüş ve altın para basan bir darphane mevcuttu. Serez’de ilk gazete 1910 yılında yayın hayatına başlamış, aynı yıl bir sinema salonu açılmıştır. Balkan Savaşı sırasında, 1912-1913 yılları arasında kent Bulgar işgali altında kalmıştır. Serez Sancağının kırsal bölgelerinde yaşayan Müslüman halk katliamlardan kurtulmak için kent merkezine sığınmıştır. Ne var ki bu katliamlar kent merkezinde de devam etmiştir. 1913 yılında Bulgarlar kenti terk ederken yakar. Evlerin ve işyerlerinin büyük çoğunluğu yanar. Müslümanların büyük çoğunluğu Serez’i 1913 yılında terk etmek zorunda kalmıştır. Son kalan Türkler de 1923 mübadelesinde Serez’i terk etmiştir. Serez Sancağından gelenlerin ağırlıklı olarak iskân edildiği bölgeler; Edirne, Tekirdağ, Mersin ve Adana’dır. Günümüzde Serez (Serres) Orta Makedonya Bölgesi’ne bağlı Serres ilinin merkezidir.

 

Manastır Vilayeti(Mübadele Bölgeleri-7)

Osmanlı yönetimi döneminde, Manastır Vilayetinin kuzeyinde Kosova, doğusunda Selanik, batısında İşkodra ve Yanya, güneyinde Tırhala Vilayeti bulunuyordu. Yüzölçümü 28.500 km2 , nüfusu 848.900’dü. Balkan Savaşı sonrası Osmanlı İmparatorluğu’nun Manastır Vilayetine bağlı yerleşim yerlerinin bazıları Yunanistan, bazıları Sırbistan sınırları içinde kalmıştır. Vilayet merkezi olan Manastır kenti Sırbistan’ın sınırları içinde, vilayete bağlı Florina, Serfice, Kozana, Alasonya, Cuma, Nasliç, Grebene, Kesriye kentleri Yunanistan sınırları içinde kalmıştır. Manastır kenti, günümüzde Makedonya Cumhuriyeti/FYROM sınırları içinde yer almaktadır.

Kılkış/Avrethisar(Mübadele Bölgeleri-5)

Avret ya da Avrat Hisar kazasının kaza merkezi Kılkış kasabasıydı. Karadağ Nahiyesiyle 141 köyden oluşmakta ve 38 bin nüfusu barındırmaktaydı. Bu kaza tamamen Kureşe Dağları ile çevrilmiştir.

Kaza dağlık olmakla beraber oldukça verimlidir. Kaliteli buğday, arpa, çavdar, burçak, darı, mısır, susam, pamuk, afyon, haşhaş, pirinç, anason, nohut, fasulye, üzüm, sebze ve meyve yetişirdi. Nefaseti, lezzeti ve kabuğunun inceliğiyle meşhur olan cernal üzümünün tamamı ihraç edilirdi. Keçe, kilim, alaca gömlek ve yelken bezleri, havlu ve çorap imalatı sayesinde halkı önemli bir gelir elde ederdi. Osmanlı döneminden günümüze pek bir tarihi yapı kalmamıştır. Sadece bakımsız bir hamam ile şimdi sergi salonu olarak kullanılan hükümet konağı, Ayios Konstantinos – Ayia Eleni kilisesi olarak hizmet veren Beyazıt Baba Türbesi ayaktadır. Kılkış mübadilleri İstanbul-Tuzla, Trakya ile Çatalca-Silivri civarına iskân edilmiştir.

Günümüzde Kılkış (Kilkis), Orta Makedonya Bölgesi’ne bağlı Kilkis ilinin merkezidir.

Katrin(Mübadele Bölgeleri-6)

Katrin, Selanik Sancağına bağlı bir kaza merkeziydi. Kasaba 8 mahalleden oluşmakta ve 684 hanede, 2836 nüfusu barındırmaktaydı. Kaza dahilinde 1 Hükümet Konağı ile Asker Hastanesi, 256 dükkan, 2 Cami, 1 Tekke, 2 Kilise, 3 Mektep vardı. Katrin kazası; Lithor ve Kilindir Nahiyeleri ile 36 köy ve çiftliği kapsar. Ahalinin nüfusu dört bin civarındaydı ve şarapçılık, ipekçilik ve ziraatla geçiniyordu. Günümüzde Katrin (Katerini) Orta Makedonya Bölgesi’ne bağlı Pieria ilinin merkezidir..

Langaza(Mübadele Bölgeleri-4)

Selanik Sancağına bağlı bir kaza merkeziydi. 1897 tarihinde kaza statüsü kazanmıştır. O tarihte kasabada 409 hane 1716 nüfusa sahipti. Bir cami, bir mescit ve bir medrese ile dört ilk mektep ve bir kilise vardı. Ticari sahada 164 dükkân, 14 han ve bir un fabrikası faaliyetteydi. Kaplıcaları ile ünlüdür. Sınırları içinde Beşik ve Ayvasil gölleri vardır. Kazanın köy ve çiftliklerde yaşayan toplam nüfusu 55 bin civarındaydı. Tarım ve hayvancılık başlıca geçim kaynaklarıydı. Kaza dahilindeki 100 bin dönüm bağlardan senelik 7-8 yüz bin kilo şarap üretilip, Selanik ve civardaki kazalara satılırdı. Mustafa Kemal’in dayısının kâhya olduğu ve Atatürk’ün yaz tatillerinde gittiği çiftlik Langaza’da idi. Bazı kaynaklar Atatürk’ün Anası Zübeyde Hanım’ın Langaza’nın Sarıyar köyünden olduğunu belirtir. Kazada 99 adet köy ve çiftlik vardı. Langaza mübadillerinin büyük çoğunluğu Tekirdağ, Malkara, Bursa, İzmir ve Çatalca’ya iskan edilmişlerdir. Günümüzde Langaza (Langada), Orta Makedonya Bölgesi’nin ve Selanik iline bağlı bir belediye statüsündedir.

Vodina(Mübadele Bölgeleri-3)

Selanik Sancağına bağlı bir kaza merkeziydi. Selanik-Manastır demiryolu kazanın yakınından geçer. 1800’lü yılların sonuna doğru kent merkezinde 7449 nüfus, 1185 hane, 644 dükkân, 12 cami, 2 medrese,7 tekke, 3 kilise, 8 mektep, 1 kışla, 14 han, 7 değirmen vardı. Kazaya 65 adet köy ve çiftlik bağlıydı.

Kazanın toplam nüfusu 30-35 bin kadardı. Bu nüfusun büyük çoğunluğu Karacaabat/Karacaova bölgesi diye adlandırılan düz ovada kurulmuş olan köylerde yaşardı. Karacaova / Karacaabat bölgesinin merkezi Subotsko/Sbıtska yeni adı ile Aridea’dır. Kaymakçalan dağlarının çevrelediği Karacaova toprağı çok verimlidir. Sebze ve meyve yetiştiriciliği, ipekçilik en yaygın olarak yapılan mesleklerdir. Ana dilleri Makedonca olan Karacaova mübadilleri; Edirne, Gelibolu, Şarköy, Mürefte, Erdek, Bursa – Cerrah, Kütahya, Çeşme-Ildırı, İzmit ve İstanbul’un Kemerburgaz, Bahçeköy ve Gümüşdere köylerine iskân edilmişlerdir. Bahçecilik, ipekçilik, önde gelen mesleklerdir.Bugün ayakta kalan eserlerin başlıcaları; Yeni Cami, Saat Kulesi ve eski kentteki sivil mimari yapılardır.

Günümüzde Vodina (Edessa), Orta Makedonya Bölgesi’ne bağlı Pella ilinin merkezidir

Balkanlarda Türk Komitacıları

Komitacı, siyasi bir amaca ulaşmak için silahlı mücadele yapan gizli topluluk veya örgüte bağlı kimse.

Balkan harbinden sonra başlayan Rumeli ve Batı Trakya‘da yaşayan Türk’lerin kendilerine yapılan saldırılara karşı korunmak amacıyla direniş ve müdafaa amaçlı münferit Komitacılık faaliyetleri Fuat BALKAN’ın liderliği altında 1919 senesi 5 Haziranından itibaren teşkilatlanarak 1923 senesi 20 Temmuz tarihine kadar 4 sene 45 gün devam etmiştir.

Bilindiği üzere birinci dünya savaşından yenik çıkan Osmanlı Devletinin imzaladığı Sevr barış anlaşmasına dayanarak Yunanlılar 15 Mayıs 1919 da İzmir’e asker çıkararak Anadolu içlerine doğru yürümeye başlamışlardır.

Paris barış konferansı “Yunan işleri Komisyonu” 1 Mart 1919’da Batı ve Doğu Trakya’yı Yunanistan’a vermiş, karar 10 gün sonra 11 Mart 1919’da “Yüksek Konsey” tarafından durdurulmuş, ancak 7 aylık bir beklemeden sonra, 17 Ekim 1919’da IX.ncu Yunan Tümen Komutanı general Leonardopulos İskeçe’yi resmen işgal etmiştir. 18 Ekim 1919’da Bulgarlar, “Nöyi” antlaşması gereği B.Trakya’nın 6 Kazasını tahliye ederek Yunanlılara bırakmışlardır.

19 Mayıs 1919 da Mustafa Kemalin Samsun’a çıkmasından sonra başlayan Kurtuluş savaşı 9 Eylül 1922’de Yunanlıların İzmir’den denize dökülmesiyle sonuçlamıştır. Ancak Kurtuluş savaşı Anadolu’da verilmiştir. Anadolu’da Kurtuluş savaşı devam ederken Rumeli ve Batı Trakya’da neler olmuşturda Yunan ordusu Trakyada ilerliyerek İstanbul’a kadar gelememiştir. “Yunan Megalo Idea”sının esası İstanbul’u ele geçirmek değilmidir? Bunun için muhakkak ki birçok siyasi sebepler söylenebilir ama her zaman Yunan’lıların yanında olan galip devletlerin yöneticileri kendilerinin ilelebet İstanbul’da kalamıyacaklarını ve menfaat çatışmaları nedeniyle hiçbirisinin tek başına buraya sahib olmasına diğerlerinin müsaade etmeyeceğini hesap etmiyorlar mı idi. Eğer Mustafa Kemal kurtuluş savaşından galip çıkmasaydı, İstanbul Osmanlı padişah’ına mı bırakılcaktı?

Anadolu’da devam eden savaş sırasında Yunan ordusunun ilerlemesini engelleyen en büyük sebeplerden belkide en büyüğünün Batı Trakyadaki Komitacılık faaliyetleri olduğu aşikardır. Çünkü bu ilerlemeyi engelliyecek ne Osmanlının askeri ve siyasi gücü vardı, nede galip devletlerin Yunanlılara bu yönde bir baskısı.

Fazla tarihi detaya girmeden Batı Trakyadaki Türk Komitacılık faaliyetlerinin ne anlama geldiğini Erkan-ı Harbiye-i Umumiyenin (Genel Kurmay Başkanlığı) harekat şubesinde çalışan Saffet ARIKAN’ın Fuat Balkan’a söylediği şu sözler çok güzel izah etmektedir.

“ Bana bir tek Yunan neferinin saf dışı kılınmasının günde asgari yüz fişeği yaktığı hesap edilse ve isabetin de yüzde bir olduğunu kabul etsek , her günkü zayiatımız harbin devamı müddetince günde bir nefer olacaktır. Senden Türk ordusunu beklediği vazifenin esası . Avrupa toprağındaki Yunan ordusunun olduğu yerde tesbit etmektir. Allah bu vazifende muvaffak kılsın (*)

KOMİTACILIK EYLEMLERİ

15 Eylül 1921 – Edirneli Kara Bekir: Meriç kazasında Ahirköy yakınında Emirler deresi köprüsünün 10 kg dinamitle havaya uçurulması, 1 Lokomotif ile 15 vagon tahrip edilmesi.

1 Ekim 1921 – Sarışaban’lı İsmail Cavuş ve Adem Ağa : Karasu çevresindeki 8 Km.lik demiryolu ile telefon- Telgraf hatlarının tahribi .

10 Ekim 1921 – Dramalı Topal Osman :Drama – Nusratlı arasındaki bir demiryolu köprüsü ile 100 metrelik demiryolu hattının ve 800 metrelik telefon-telgraf hattının tahrib edilmesi.

Adem Ağa müfrezesi : Karasu demiryolu üzerindeki tünelin ön kısmını tahrip etmiştir

Edirneli Kara Bekir ve Kaptan Marof müfrezesi, Meriç havzasında faaliyet göstermişler,

 (*) İlk Türk komitacısı Fuat Balkan’ın hatıraları . Arma yayınları. İst. 1998

P.Tğm. Sabri Bey müfrezesi Koşikavak’ın 30 Km güneydoğusundaki Çukurköy – Kütüklü bölgesinde konuşlanmış, mühimmat ihtiyaçları ; Rilo Balkanında mühimmat fabrikası sahibi “Ganco Budevski” den temin edilmiştir.

İstihbarat Şebekesi :

Başkan : Bekir Sıtkı Bey

Merkez : İskeçe

Doğu Makedonya İstihbaratı : Sarışabanlı Meto +Doksat’lı Metoş

Batı Makedonya İstihbaratı : Darıdereli İbrahim Çavuş ; Maşkovalı Resul Kadir, Kahyaoğlu Şevket ve Şer Ahmet tarafından sağlanmıştır.

2 Kasım 1921 – Türk + Bulgar karma mifrezesi : Küleliburgaz civarında 10 Metrelik bir demiryolu köprüsü ile 120 Metrelik telefon- telgraf hattının tahribi.

29 Ocak 1922 - Okçular – Hüseyinköy istasyonları arasındaki demiryolu köprüsünün havaya uçurulması ve 400 Metrelik telefon – telgraf hattının tahrib edilmesi.

19 Mart 1922 – Mesta (Karasu) nehri üzerindeki demiryolu köprüsü ve 80 Mt.lik telefon-telgraf hattının tahribi

20 Mart 1922 – Drama –Nusratlı arasındaki köprünün ikinci defa tahribi

4 Haziran 1922 – Bodoma – Kösemescit arasında asker sevkiyatı yapan trene baskın

6 Haziran 1922 – Drama – Bük arasındaki demiryolu köprüsünün tahribi

4 Ağustos 1922 – Badume-Kösemescit arasında seyreden bir askeri trene tüfekle ateş açılması, ufak bir köprü ile telgraf hatlarının tahrip edilmesi.

15 Ağustos 1922 – İskeçe – Otmanören balkanında bir Yunan müfrezesinin pusuya düşürülerek 4 ölü, 10 yaralı verdirilmesi ve 8 esir alınması

3 Kasım 1922 – Dedeağaç kuzeyindeki Bulgarlarla meskun Doğanhisar ve Derbent köyleri komitacı müfrezelerin geçit noktaları olduğunda Yunanlıların bu noktaları elde tutmak amacıyla yaptıkları Çilanka denilenYunan askeri kulelerinin kamilen tahribi ve devriye muhafız erlerinin imhası

19 Kasım 1922 – İstruma nehri Bük istasyonu ile Nusratlı köy istasyonları arasındaki Kozluköy civarında hareket halinde olan askeri sevkiyat trenine tüfek ve bombalarla taarruz.edilerek zayiat verdirilmesi ve telgraf hatlarının tahrib edilmesi.

21 Kasım 1922 – Tğm. Abdulgani kumandasında 200 tüfekli Küçükdere köyünde, Fuat Balkan kumandasıda 3 eşkıya çetesinden oluşan 300 tüfekli İpdere köyünde hazırlanmasını müteakip gece hareketle şafakla beraber Şahin-Mahkova-Çalapedi köylerinin sarılarak, üçüncü Yunan tümeninin 6.ncı alayı bölgesinin basılması, Şahinköy’de 100 den fazla yunan neferinin öldürülerek askeri barakaların yakılması. Mahkova-Ilıca köylerinde subaylarla beraber6 neferin haklanarak, iyice sarılan alayın birinci bölüğünün bulunduğu Çalapedi köyünde de bölük efradının kamilem imha edilmesi. Çalapedi köyü gayet iyi sarıldığından bölükten kimse kurtulamamış. Şafakla yapılan baskın sırasında bir evin penceresinde mevziye konmuş bölük makinalısı, Fuat Balkan’ın müfrezesinden “Ömer Çavuş” ile “İskeçeli Küçük İsmail” tarafından makinelinin ateş ettiği pencerenin dibine kadar sokularak fırlattıkları iki el bombası ile susturulmuş. Bölüğün 2 Hoçkis makineli tüfeği ve bir bomba tüfeği ile cephane, silah, telefon dahil 16 mekkaresi ve yüklenilebildiği kadar askeri malzeme ganimet olarak alınmıştır. Bu müsademelerde eşkıya grubundan “Topal Kadir” ile “Tğm. Abdulgani Efendi” dahil toplam 10 şehit verilmiştir.

22 Kasım 1922 – Meriç havzasındaki Yedekli- Merhametli istasyonları arasındaki şimendifer köprüsünün tahribi.

26 Kasım 1922 – Dedeağaç yakınındaki Hırka istasyonunda, askeri sevkiyat yapan trene baskın yapılarak uzun bir zaman ateş altına alınmış 22 ölü, 36 yaralı verdirilmiş. Aynı gece İskeçe şimalindeki Yassıören nahiyesinde bulunan Yunan kıtalarına baskın neticesinde 18 ölü, 34 yaralı verdirilmesi.

3 Aralık 1922 – Nusratlı-Bük arasındaki telefon-telgraf hatlarının tamamen tahrib edilmesi

6 Aralık 1922 – Drama şimalindeki Delibaş köyünde bulunan Yunan kotasına baskın. 18 ölü, 24 ağır yaralı. Aynı tarihte Gümülcine-Dedeağaç demiryolu üzerindeki Demirbeyli istasyonuna baskın, istasyon binasının tahribi ve jandarma muhafız birliğinin imha edilmesi.

15 Aralık 1922 – Dedeağaç mıntakasında Baduma-Hırka hattı güzergahında bulunan hat muhafızlarına taarruz edilerek Baduma’dan Hırka istasyonuna gelmekte olan askeri sevkiyat trenine baskın38 ölü, 36 yaralı

“Fuad Balkan kumandasındaki komitacılar Batı Trakya da taarruzlarını şiddetlendirerek devam ederken, Bulgar Makedonyasının Nevrekop bölgesinde “Makedonya Komitesi” emrinde komitacılık faaliyetleri gösteren Türkler’den oluşan (Cafer Tayyar Bey kıtasından Bulgaristan’a iltica etmiş olan ) Yüzbaşı Eczacı Nuri Bey kumandasındaki müfreze, Serez havalisindeki Yunan kıtalarını tacizle askeri birlik ve techizat intikallerini sekteye uğratmıştır. Yunan ve Sırp hükümetleri bu komitacıların yakalanması için Bulgaristan hükümetine yaptıkları baskılar sonucu, Bulgar Dahiliye nazırı Dimitrof kendisine verilen yakalama emrinin icrası için harekete geçtiğinde Makedonya komitesi tarafından tertiplenen bir pusuya düşürülerek şoförü ile beraber ortadan kaldırılmıştır”

10 Ocak 1923 – P.Tğm Hayri Bey müfrezesi Dedeağaç çevresi köyleri topa tutmuş, Dedeağaç kilisesi civarında askeri çadırlı kampa ve hareket halindeki trene ateş edilerek zayiat verdirilmiş, PTT binası, Elk. Santralı ve mühimmat depoları tahrip edilmiştir. (Müfrezenin elindeki bu top, Demirhisar torpidobotundan sökülmüş 3.7 çapında bir gemi topudur. “İstanbul Muavenet-i Bahriye” grubundan Komodor Alb Nazmi Bey vasıtasıyla birçok zahmetlerle komitacılara ulaştırılmış ve Fuad Balkan tarafından uzun uğraşlar sonucu zor zahmet kara topuna dönüştürülmüştür.)

18 Ocak1923 - P.Yzb. Fuad Balkan 100 kişilik müfrezesi ile Dedeağaç, Durmuşlar köyüne baskın yaparak buraya zorla iskan ettirilmiş 400-500 kişilik Rum göçmenine B.Trakya’yı terk ettirmiştir.

24 Ocak 1923 – Gümülcine-Bademli köyü civarında askeri barakalara yapılan baskınla , barakalar yıkılarak 45 ölü, 20 yaralı verdirilmiş, aynı gece başka bir müfreze ile Kara kasamasında 12.nci Yunan piyade Tümeni karagah binasına el bombasıyla taarruz edilerek karışıklıklar çıkartılmış 8 yüksek rütbeli subay yaralanmıştır.

28 Ocak 1923 – Gümülcine-Dedeağaç demiryolu Demirbeyli istasyonuna baskın yapılarak 10 er öldürülmüş, istasyon bölgesindeki tüm telefon telgraf hatları tahrib edilmiştir.

27 Mart 1923 – Toplarını Anadoluda bırakıp kaçan Yunan kuvvetlerine İngilizler sandıklar içinde Dedeağaç’a getirdikleri 10 batarya sahra topunu vermişler, perişan ordusundan kalan altı tümenini techiz ederek Meriç cephesini tahşit eden general Pangalos’un karargahı olan Gümülcine şehri gece eldeki küçük topla ateş alına alınarak maneviyatı zaten bozuk olan düşman taciz edilmiştir.

4-5 Nisan 1923 – Paskalya gecesi P.Yzb. Şevket Bey ve Ankaralı İsmail çavuş kumandasındaki bir müfreze ile Gümülcine’nin 8 Km kuzeyindeki Kırcaali-Gümülcine şosesinden şehir top ateşine tutulmuş 35 mermi atılmış, 10.uncu mermide şehir karanlığa gömülmüş, kolordu karagahı, PTT md.lüğü ve Elk. Santralı tahrip edilmiştir.

23 Nisan 1923 – Dedeağaç’tan Gümülcine’ye gitmekte olan bir askeri tren Çobanlı istasyonu civarında bir Türk- Bulgar karma müfrezesi tarafında baskın yapılarak vagonlar ve lokomotif dinamit kullanılarak tamamen imha edilmiş, 25 er ölü, 30 er yaralı verdirilmiştir. Aynı müfreze dönüşte Şapçı köyüne ait kulübelere yerleşmiş Rum muhacirler silah kullanılarak kasabayı terke zorlanmıştır.

14 Mayıs 1923 - Dimetoka’nın Meriç’e karışan Kızıdeli nehrinin Bulgaristan’da geçit veren Küçük Derbent köyünden Yunan toprağına geçilerek 6.ıncı Yunan tümen 20.nci alayının bulunduğu Kayacık ve Başkilise köyleri topla mücehhez bir müfreze tarafından ateş altına alınarak bir hayli tahribat verilmiştir.

15 Mayıs 1923 – Sofulu’nun güneyinde bulunan Tahtalı, Doğanhisar, Bahadırviran ve Durmuşlu Bulgar köylerine iskan edilen Rum muhacirlerine baskın ile B.Trakyayı terke mecbur edilmiştir. Yunan kuvvetleri tarafından el konulan Doğanhisar, Durmuşlu, Bahadırviran ve Yunuslu köylerine ait 4000’e yakın koyun mülazim Hayri efendi kumandasındaki bir müfreze tarafından silah kullanılarak geri alınmış ve sahiplerine geri verilmiştir.  

31 Mayıs 1923 – Darıdereli İbrahim çavuş müfrezesi, Serez’den İskeçe’ye komutayı devralmak için gelen Yunan 24.ncü Alay kumandanı ve yaveri, Şahin nahiyesi jandarma bölük kumandanı , Ilıca’da bulunan birinci tabur kumandanı Mahkova köyünde halkaı toplayıp konuşma yapıktan Şahin-Elmalı arasına pusuya düşürülmüş, 4 Komutan ile 3 muhafız er öldürülmüş. Bir nefer pusu dışında kalarak kurtulmuştur.

21 Kasım 1923 - P.Ütğm. Abdülgani ve 200 kişilik müfrezesi, Şahin, Çalapedi ile Küçükdere köylerine baskın vermiş, Fuad Balkan komutasında Kopuk Said, Karacehennem, Topal Kadir müfrezeleri 100 kişi ile İpdere’ye baskın, Çalapedi’deki 6.ncı Yunan Alayı 1.nci bölüğü tamamen imha edilmiş, Şahin’deki Yunan kuvvetlerine 100 ölü ve 86 yaralı verdirilmiş, Ilıca’da ise 2 subay ve 44 er öldürülmüştür. Bu baskında P.Ütğm. Abdülhani ile Topal Kadir ve 8 mücahid şehid düşmüştür. Şehidler Çalapedi’de defnedilmişti

Batı Trakya’da yürütülen Komitacıllık faaliyetleri sırasında 6.ncı Yunan tümeni 3 Yıl müddetle B.Trakya’da kalmış ve 7870 kilometre karelik bir alanda seferi vaziyette tutulmuştur. 1919 Senesi 5 Haziranından 1923 senesi 20 Temmuzuna kadar 4 sene 45 gün zarfında Yunan kuvvetleri karşısında yürütülen müsademelerde 40 Türk, 40 Bulgar olmak üzere toplam 80 şehit ve ölü verilmiş olup hiçbirinin mezarı bile belli olmadığı gibi şehit ailelerine de mateessüf bir yardım imkanı olmamıştır. Allah hepsinin mekanını cennet etsin.

Hiçbir suçu olmadığı hatta komitacılarla hiçbir alakası olmadığı halde Yunanlıların sırf terör yaratmak ve yıldırmak maksadı ile öldürdüğü türklerin isimleri :

İskeçe’nin Mahkova köyünden : Hacı Hüseyin damadı Nuri Efendi, Kosoğlu Mehmet Çavuş, Hacı Mustafa oğlu Mehmet, İbiş oğlu Mehmet

Şahin köyünden : Mehmet, İbiş İsmail oğlu Hüsnü, Paşa Ahmet Aga, Hacı Bedel oğlu Hafız Salih efendi, biraderi Molla Ahmet efendi, Manav oğlu Ahmet Aga, biraderi İdris efendi, Şinik oğulları aile efradından 8 nüfus kamilen öldürülmüş

Ayrıca Çiftlik Bazderesi kulübeliklerinden 10 hane tamamen imha edilmiştir

Ilıca karyesinden : Uzun Hasan oğlu Besim, biraderi İsmail Cevdet ve oşlu Mehmet, İmam Molla Hüseyin efendi, İbrahim Beşe oğlu Kadir, Muhtar oğlu Ahmet, Topal oğlu Hüseyin, Onbaşı oğlu Hüseyin ve oğlu Mehmet, Zümre oğlu Hasan, Onbaşı oğullarından Köçek oğlu Ferhat, oğlu Nuri efendi

Sarıyer köyünden : Salih Kahya, oğlu Mehmet, biraderi Hüseyin

Sarışaban halkından 18 kişi katledilmiştir.

İskeçe’ye tabi Öğenören, Ayvacık, Yassıören, Zeynelli’den 11 erkek 1 kadın.

Kurthasan köyünden 2, Müslümteke köyünden Korular Mustafa Aga 2 çocuğu ile beraber,

Kocaman Mutlu köyünden 1, Yence’den 1, Traşmanlı’dan 2, Beyobası köyünden 3 ölü, Okçular’dan 1, Fıçılı köyünden 1, Kara köy’den Rasi Aga, Boyacılar köyünden Yetim Ahmet Aga, Drama Kozlu köyünden Mehmet Aga sopa ile dövülerek öldürülmüş

Karacaköy’den Hasan Aga, Hacı Mustafa oğlu Salim ve Kamil, Kırmacı Ahmet Çavuş

Radiboş kariyesi imamı Hasan efendi mahdumu Salih, Mehmet Aga mahdumu Kazım

Cebel’de Çarşova köyünden Adem oğlu Hasan, Bektaş oğlu Ahmet, Çıtak Hüseyin oğlu Hasan, biraderi Halil oğlu ile beraber, Abdullah Mustafa oğlu molla Hüseyin öldürülmüş, Ahmet Kostelko sağ ve sol kolları kesilerek vahşiyane bir şekilde öldürülmüş

Ayvacık köyünden Karahoca oğlu İsmail, mahdumu Halil, Aziz oğullarından Mehmet eşi ve çocuğu ile beraber öldürülmüş, o evde saklanan Halil meydana çıkıyor onuda öldürüyorlar.

Gümülcine Şap.ı nahiyesinden Osman oğlu Osman, Hacı Halil, Kahveci oğlu Mustafa, kunduracı Sadık, aşağı mahalleden Hacı Mustafa oğlu Sadık.

Çelebi köyünden Maya Hasan Aga,

Hasanlar köyünden iki kardeş, Nizam oğulları,

Kurular’dan Koca Sait oğlu Agus, kardeşi Hüseyin, Mehmet oğlu Mustafa

Mahmutlu’dan Hacı Mahmut,

Ada’dan Salih Aga’nın çocuğu Mehmet,

İskeçe’nin Beyobası’ndan Akif,

Traşmanlı köyünden Recep Aga,

Mizanlı’dan Besim,

Misvaklı’dan Ali oğlu Hasan

Kurtalan’dan Salih Aga,

Isıca köyünden 2, Kozluca köyünden 2, Succak’tan 1,

Yassı köyünden Ali efendi ile Dikçe Selim Aga

Darıova Köylü (100 kişilik komita müfreze komutanı) Canbaz Hüseyin Ağa, Bir ihbar sonucu Mamatlı köyünde yaralı olarak saklandığı bir tütün kuyusunda kan izleri takip edilerek bulunmuş, teslim ol çağrılarına cevap olarak fişekleri bitene kadar ateş ile karşılık vermiş, mermisi bitince vurularak öldürülmüş ve kafası kesilerek bir sırığın ucunda bütün bölge köylerinde dolaştırılmıştır

Harbin devamı müddetince hiçbir sebep gösterilmeksizin muhtelif Yunan adalarında hapis edilerek envai türlü işkencelere maruz kalan Türk aydınları:

Hanya Hapishanesinde :

Kavala’dan Hamdi Sait, mahdumu Sadettin, Hamdi Süleyman, Abdülkadir, Alaettin, sabık mebus Recep Lütfi, Şerafettin Alışan, sabık mebus Hafız Mehmet Ferit, Koyak oğlu Hacı İsmail, Ziraat mektebi mezunu Ahmet Muhtar, Mehmet, Mehmet Necmettin, tütün amelesi Hafızın Rıza, talebe Abdürrahman.

Selanik Hapishanesinde :

Muharrir Yusuf Ziya, tütün amelesi Hasan Basri, Mahmut Nazmi, berber Hafız Cevdet, Darıovalı Osman, katip İbrahim Ethem,

Dramadan Hanya ve Golos hapishanesinde :

Sabık mebus Raif Kerim, tüccar Osman Remzi, tütün tüccarı Parmaksız Hasan efendi, Doktor Ziya, tütün amelesi Emin, tütün tüccarı Mustafa Sabri, Yüklü Kadri Bey, elbise tüccarı Hüseyin Hüsnü, dava vekili Ferit Demir, eğraftan Kemal, Kazım, Seyit, Mahmut beyler, tütün tüccarı büyük ve küçük Hüsnü beyler, tütün zürraı (ziraatçısı) Yakup ve Hasan efendiler ile Mustafa Aga, tütün simsari Mehmet Aga ve damadı Mehmet efendi,

Pravişte kazasından Pravişte müftüsü, cemaat-ı islamiye karibi Mehmet Talat efendi, cemaat azasından Arap Hüseyin, sandık emini Ali efendi, tüccardan Karcı oğlu Mehmet Aga, İmam Hüseyin efendi, kayınbiraderi Ahmet Bey, değirmenci Ali Aga.

İskeçe eşrafından : Süleyman Bey, Süleymen Nutku, berber Mehmet, Hacı Eşref, Sevilizade Hilimi Adil Bey, Molla Mümün, Tekirdağlı Ali efendi,

Kireççi’liden : Abdürrahim, Çavuş oğlu Ferruh Hilmi efendi, Doktor Nazif, Apti efendi, kömürcü Mahmut,Demir efendinin Sabri, İsmail efendi, Raykovalı Mahmut, hancı Şaban efendi, Hacı İbrahim, İdris, Reşit Bey, Rahim Bey, Halim efendi, Galip efendi, Pomak Reşit,

Gümülcine eşrafından : Hakkı Bey, dava vekili Kamil efendi,

Meşeli köyünden : Recep Aga

Karaferya(Mübadele Bölgeleri-2)

 Karaferye, Osmanlı yönetimi döneminde Selanik Sancağına bağlı bir kaza merkeziydi. Karaferye, Selanik’in batısında yer alır. 1372 yılında Gazi Evrenos Bey ve Hayreddin Paşa tarafından fethedilmiştir.1900’lü yılların başlarında, 8489 nüfuslu, 2102 haneli, 369 dükkân, 19 cami ve mescit, 6 kadar kilise, 1 rüştiye Mektebi, 6’sı İslam ve 5’i Hıristiyanlara mahsus 11 adet ilk mektep ile 2 kışla, 1 hastane ve 1 hükümet konağı bulunmaktaydı.Çok verimli topraklara sahip olan Karaferye kazasında her türlü meyve ve sebze üretimi yapılıyordu. Özellikle bağcılık çok gelişmişti. Senelik şarap üretimi 1,5 milyon, rakı üretimi 150 bin ton civarındaydı. Bölgede ipek böceği üretimi ve ipekçilik çok gelişmişti. Ağustos nahiyesinin şarabı çok ünlüdür. Karaferye kazası Ağustos nahiyesiyle 71 kadar köy ve çiftlikten oluşuyordu. Kasabada ve Ağustos nahiyesinde iplik fabrikaları Selanik Vilayeti ve civarının iplik ihtiyacını temin etmekteydi. Ulah aileleri tarafından dokunan çorap ve şayak gibi ürünler kasaba dışındaki pazarlarda aranır durumdaydı. Kasabada her yıl “Ayandon” adlı bir panayır düzenlenirdi.

 Günümüzde; restore edilen Medrese Camii (Eminzade Hacı Ahmed Ağa Camii), Medrese, Hükümet Konağı ile restore edilmeyi bekleyen Atik Camii, Bayır Camii, Çifte Hamam, Çelebi Sinan Bey Camii, Çirmen Camii gibi eserler fonksiyonsuz da olsa ayaktadır. Ayrıca Barbuta Bahçeleri ve Osmanlı Döneminden kalma Türk ve Yahudi Mahallelerinde bazı yapılar hala ayaktadır. İlk Hititologumuz, Prof.Dr Sedat Alp ve Bestakar Hafız Hüseyin Tolan Karaferye’lidir. Günümüzde Karaferye (Veria), Orta Makedonya Bölgesine Orta Makedonya Bölgesine bağlı Imathia ilinin merkezidir.

Yenice-i Vardar(Yanniça)Mübadele Bölgeleri-1

 

Yenice-i Vardar(Yanniça)

***Giannitsa ya da Yannitsa, Yunanistan'ın Pella vilayetinde, Vardar nehri kıyısında, 2001 itibarıyla nüfusu 26.296 olan bir şehirdir

***Yenice-i Vardar Selanik Sancağına bağlı bir kaza merkeziydi. Kasaba, Selanik’e 40 km. uzaklıktaki düz bir ovada Gazi Evrenos Bey tarafından kurulmuştur. Kasabanın düz bir ovada ve bir göl kenarında kurulmasının en önemli nedeni at yetiştiriciliğine uygun bir yer olmasıdır. Yenice-i Vardar kasabasına bağlı 89 köy ve çiftlik vardı. 1800’ün sonlarında 1616 hane, 8280 nufusu barındırıyordu. Buğday, pirinç, pamuk, keten, susam ve tütün üretimi yanında bağcılık da çok gelişmişti. Ayrıca bez ve kilim dokumacığı da yapılmaktaydı.

***Kasabada, 520 dükkan, 12 fırın, 25 han, 3 hamam, 10 cami, 1 rüştiye, 2 medrese, 5 tekke, 2 imaret, 1 saat kulesi, 1 gaz deposu, üç katlı bir kışla-i hümayun ve Gazi Evrenos Bey ile ahfadının türbeleri vardı.Mübadeleden sonra Gazi Evrenos Bey türbesi bir süre çırçır fabrikası olarak kullanılmış, 2006 yılında Yenice-i Vardar Belediyesi tarafından restorasyonuna başlanmış ve restorasyonu 2009 yılında tamamlanmıştır. Saat kulesi de belediye tarafından restore edilmiştir. Günümüze kadar ulaşan iki cami ve iki hamam ise harabe durumdadır. Günümüzde Yenice-i Vardar (Gianitsa), Orta Makedonya Bölgesi’nin Pella iline bağlı bir belediye statüsündedir.

Mübadil Masalı Örneği

 Mübadil Masalı Örneği/Sözlü Tarih Çalışmalarımdan...

                    "Ayşecik Fatnecik"

 Bir varmış bir yokmuş. Evvel zaman kalbur saman içinde, 

Ayşe ve Fatma adında iki kız varmış. Fakat anası ve babası Fatma’yı hiç sevmezlermiş. Bir 

gün anası babasına ata semeri koy odun yükleyelim ve dağa gidelim demiş. Annesi onlara 

yolda yemeleri için çörek yapmış. Babası ve Fatma yola çıkmış, yolda iken babası Fatma’ya 

eğer canın su isterse çöreği tekerle çörek nerede durursa orada su çıkar demiş. Fatma çöreği 

tekerlemiş, çörek az gitmiş uz gitmiş dere tepe düz gitmiş ve ormanın yanına gitmiş, Fatma da 

çöreğin peşinde gitmiş, çörek yıkılınca oradan su çıkmaya başlamış, Fatma’da suyu doya 

doya içmiş. Fakat hava kararmıştı ve Fatma babasını aramış, Fatma sarı sakallı, kır saçlı baba 

diye ağlarmış, daha sonra uzak bir yerde küçük bir ışık gören Fatma oraya doğru gitmiş, orası 

koca karının eviymiş kapıyı çalmış ve yaşlı kadın kapıyı açmış, fakat onu içeri almamış. 

Fatma’ya “sen kara kediye git” demiş, daha sonra kara kediye gitmiş ve ona misafir olmuş, 

kara kedide geceleyin kalmış, sabah olunca kara kedi ben süt almaya gideceğim, sen 

yavrularıma bak demiş. Fatma yavrulara bulamaç yapmış, bulamacı soğutup onlara beslemiş. 

Kendilerin annesi bu durumdan memnun olmuş, Fatma’yı çok sevmiş, Fatma’ya bir oda 

açmış ve ‘sen burada yuvarlan’ demiş, oda yuvarlanmış ve üzeri karasakız olmuş, başka bir 

odanın kapısını açmış, orası da altın doluşmuş, orada da yuvarlanmış böylece üzeri altın 

olmuş. Kara kedi Fatma’ya seni ailene götüreyim der ve yola çıkarlar. Fatma’yı gören horoz 

öterek ‘Fatma altınla geliyor’ demiş, annesi de inanmamış ve horozun ayağını kırmış, ‘benim 

kızım öldü, onu kurtlar yemiş’ der. Horoz tekrar ötmüş ve ‘Fatma altınla geliyor’ demiş, 

anansı bakmış ki Fatma gelince buna çok sevinmişler. Bu defa da Ayşe’yi gönderirler 

Ayşe’de tıpkı Fatma gibi aynı şekilde kara kedinin yuvasına varır. Kara kedinin yavrularına 

Ayşe bulamaç yap, yavrulara bulamacı soğutmadan sıcak olarak yedirdiği için yavrular ölür. 

Yavruların öldüğünü gören kedi Ayşe’yi tırmalar ve yüzünü kan içinde bırakır. Ayşe’nin eve 

geldiğini gören horoz öter, ‘Ayşe kanlar içinde geliyor’ buna kızan annesi ayağını kırar, horoz 

yine öter ‘Ayşe kanlar içinde geliyor’, annesi birde ne gelsin Ayşe kanlar içinde gerçekten. 

Annesi hemen Ayşe’ye ne olduğunu sorar, o da ‘kedinin yavrularını sıcak bulamaçla yaktım ve hepsi öldü’ der. Annesi ve babası bu olaydan sonra hem Ayşe’yi hemde Fatma’yı eşit 

şekilde sever..

Kaynak:Kavala-Sarışaban-Çağlayık▶️

Samsun-Vezirköprü-Aydoğdu 

2.Kuşak Mübadil Nevriye KAYA(1940)

Mübadillerden Kalan Hatıralar-18

 Yalova’da Koruköyü’ne yerleştirilen mübadillerden Fatma Kanat şunları söylemektedir:

"Pazarlar bir Türk köyüymüş. Biri üvey yedi kardeş, annem babam ve iki ağabeyim hanımıyla 11 kişi yaşıyormuşuz. Babam bağcılık ve tütüncülük yapıyormuş. Bir gün bakmışlar köye yabancılar gelmiş. Bizim eve de yerleştirilmiş o Rumlar-dan…6 Mayıs 1924’te yola çıkmışız. Trene binmek için Pazarlar'dan Nusratlı'ya gidilmiş ve Drama'dan kara trene binilmiş.Bir vagona iki aile yerleştirilmiş. Vagonun ortasına da perde çekilmiş aileler birbirini rahatsız etmesin diye...Kara tren Sirkeci'ye getirmiş ailemizi...en büyük abim ise hayvanlarla yürüye yürüye karadan Yalova'ya gelmiş aylar sonra. Önce Hacı Mehmet Ovasına yakın bir yerde 3 ay çadırlarda kalınmış,

Annem Zeliha orada hastalanmış ve ölmüş. O zamanlar ishal salgını varmış. Çadırların kurulduğu yerde bir dere akıyor-muş, suyundan içenler hep hastalanmış. Büyüklerimiz Koruköy'ü beğenince yerleşmeye karar vermiş. Koruköy zamanında Rum köyüymüş. Köyde babamlar kendilerini biraz toplayınca bir ev yapmışlar. Buraya gelince de tütüncülük işini devam ettirdi. Ben de büyüyünce tütüne gitmeye başladım.Gece tütün kırmaya gider, sabah ezanına kadar çıt çıt tütün kırardık...

Babam Koruköy'de yaşadığı 10 yıl hep geri döneceği günü

bekledi, onun hayaliyle yaşadı. Onun için sandığının kapağını açmadı. Babam doğduğu toprakların hasretiyle öldü.

Mübadillerden Kalan Hatıralar-17

 Babası ailesi ile birlikte Drama’nın Demirciören Köy’ünden

Yalova’da Hacı Mehmed Köyüne yerleştirilen Arif Atılgan şunları aktarmaktadır:

Hacı Mehmetliler Yalova’ya geldiklerinde Yunanistan’da yaptıkları

bildikleri işlerle uğraşmışlar. Tütün, buğday ekmişler ve hayvancılık yapmışlar. Bunda tütün ve buğdayı devletin, sütü ise yoğurt hanenin satın almasının rolü çok önemli.Çünkü: Müşteri aramak derdi yok. Mısır, karpuz, domates, biber gibi ürünleri ise kendileri için yetiştirmişler. İlginç bir notu eklemek isterim. Rum köyü olan Hacı Mehmet Köyünde çok sayıda zeytin ağacı varmış. Hacı Mehmetliler ise zeytini bilmiyorlarmış. Ağaçtan koparıp yemeye çalıştıklarında acı tadı olan zeytini bir türlü yiyememişler. Bu ağaçların tamamını, Köyü terk eden Rumların kendilerini zehirlemek için bıraktıklarını düşünerek kesmişler.

SELANİK VİLAYETİ LANGAZA KAZASINA AİT KÖY-MAHALLE-ÇİFTLİK İSİMLERİ

 

SELANİK VİLAYETİ LANGAZA KAZASINA AİT KÖY İSİMLERİ

1-Lahne 101- Hacı İsalar

2-Çalık 102- Armutcu

3-Yaykın 103- Çernal

4-Sulova 104- Lotunca pazarlı

5-Uğurlu 105- İstefanye Müslim

6-Karaömerli 106- Şahinli

7-Ahmatlı 107- Sarıcalı Umurlu

8-Otmanlı 108- Ademköy

9-Çokallı 109- Karagöl

10-Kargıgöl 110- Litoşe

11-Ayvalık 111- Ayvalık Rumlar köyü

12-Nefvan 112-Başköy

13-Türbes 113- Lenkon

14-Doğancı 114- Hacı Ramazanlı

15-Nevde 115- Karacaabad

16-Sivri 116- Ağalar

17-Gövelce 117- Karaveliler

18-Gırmiç 118- Islatana

19-Bayramdere 119- Aydullu

20-Suha 120- Sarıyar

21-Güvezne 121- Lanca

22-Kilbe 122- Başköy

23-Koçkar 123- Çöplü

24-Vodina 124- Güllü

25-Ravne 125- Bolaylı

26-Beşik 126- Saraçlı

27-İnanlı 127- Ramnalı

28-Kavalar 128- İsaobası

29-Eğribucak 129- Sofa

30-Anbarköy 130- Sivrisaltıklı

31-Yoluşlu 131- Haritmigöl

32-Beşik kebir 132- Ayvalıkdere

33-Alanlı 133- Ahatlı

34-Lefvan 134- Geren

35-Yaylacık 135- İbrahim Nedirli köyü

36-Bolaylı 136- Sarıcalı Umurlu

37-Kavak 137- Zalyur

38-Hırovasta 138- Cevaplıdar

39-Çernik 139- Seydili

40-Ramazanlı 140- Paşaköy

41-Hacı Bayramlı 141- Şahinli

42-Dündarlı 142- Doğanca

43-Yenimahalle 143- Urumlu

44-Mavrova 144- Haydarlar

45-Göleli 145- Açova

46-Küçük Beşik 146- Koca Ağıllı

(Beşik Sağır)

47-Maslar 147- Buluçlu

48-Zağliver 148- Langavuk

49-Gölcük 149- Güricek

50-İstefanye 150- Kulakçılı

51-Gözne 151- Lanca

52-Karacaali 152- Focan

53-Karamahalle 153- İçiler

54-Evgerek 154- Aycılı

55-Pazarlı 155- Hunca

56-Urlu 156- Purzatlı

57-Ravne 157- Kokala

58-Ravne-i Müslim köyü 158- Abacılar

59-Lanca 159- Cevablı

60-Gömeniç 160- Ürek

61-Zalver 161- Karamarlı

62-Viraste 162- İşanlı

63-Visoka 163- Karadilber

64-Kurfallı 164- Gülce

65-Havza 165- Ayvalık Aşır

66-Doğancı 166- Osmanlı

67-Nevde 167- Hüvüzne

68-Çal 168- Alyoka

69-Sene 169- Saltıklı

70-Nevra 170- Pazargâh

71-Sarıköy 171- Toris

72-Saray 172- Yoluşlu

73-Dindarlı 173- Çilmar

74-Ramine 174- Omunduz

75-Ülezik 175- Ormanlı

76-Kızıllı 176-Kapriova

77-Uzunmahalle 177-Kütükçü

78-Nurova 178-Tanrıvermişli

79-Libanova 179- Tarmamışlı

80-Karayazılı 180- Nebi Karacalı

81-Kopaçdere 181- Baysılı

82-Karamarlı 182- Balafçe

83-Aktoprak 183-Timur Hanlar

84-Gümüşdere 184-Büyük Beşik

85-Monof 185-Gövelce

86-Karacalı 186- Alçılı

87-Çavdarlı 187-İpriç

88-Çakırlı 188-Kırmışlı

89-Lotunca 189-Koçkar

90-Hamzalı 190- Sofular

91-Araklı 191- Baklalı

92-Guruzanlı 192-Devekıran Rahmanlı

93-Dereli 193-Kara Hüseyin

94-Üçoluk 194-İsmailli

95-Mürselli 195-Araplı

96-Ayvalıkdere 196-Gölcük Kocalılar

97-Kireçköy 197-Sürü

98-Ihlamur 198-Kömeniç

99-Lotunca Bozlu 199-Molova

100-Kırcalı 200- Kargıgöl

201-Kocakasım paşa köyü

202- Osmanlı deresi köyü

203- Koçan

204- Geren

205-Acve

206-Kurfallı

207-Potereş

208- Pirnarı Kebir

209-Hasırvalta

LANGAZA MAHALLELERİ

1- Nebi mah. 2-Dere mah.

3-Çalık mah. 4-Çalı mah.

5-Gölcük Cami mah. 6-Cuma mah.

ÇİFTLİKLER

1-Levne Çiftliği 2-Beşik Sagir Çiftliği

3-Pomikis Çiftliği 4-Bambakis Çiftliği

5-Saraçlı Çiftliği 6-Doğancı Çiftliği